Reflexión metalingüística y sistematización gramatical del alumnado de secundaria en una secuencia didáctica de gramática sobre habitualidad
Fecha
2023Versión
Acceso abierto / Sarbide irekia
Tipo
Artículo / Artikulua
Versión
Versión publicada / Argitaratu den bertsioa
Impacto
|
10.48035/rhsj-fd.23.3
Resumen
Este estudio presenta los resultados del análisis de las producciones textuales realizadas por dos
grupos de alumnos de 1.º de ESO para comprobar hasta qué punto la reflexión metalingüística puede
mejorar el aprendizaje de lenguas y la expresión escrita. La metodología utilizada es cualitativa
y responde a la investigación-acción. Las producciones analizadas son de dos tipos: borradores,
revi ...
[++]
Este estudio presenta los resultados del análisis de las producciones textuales realizadas por dos
grupos de alumnos de 1.º de ESO para comprobar hasta qué punto la reflexión metalingüística puede
mejorar el aprendizaje de lenguas y la expresión escrita. La metodología utilizada es cualitativa
y responde a la investigación-acción. Las producciones analizadas son de dos tipos: borradores,
revisiones y cartas, en que el alumnado usa los conocimientos gramaticales objeto de estudio; y
documentos de síntesis e informes, en los que reflexiona sobre los elementos gramaticales que ha
utilizado. Las conclusiones obtenidas permiten afirmar que los documentos de síntesis y los informes
promueven la reflexión metalingüística y que la comprensión del funcionamiento de la lengua
no siempre va unida a un dominio del metalenguaje. Además, observamos que el contraste entre
las lenguas favorece su aprendizaje y que el profesorado tiene un papel fundamental en el desarrollo
de la reflexión metalingüística. [--]
Azterlan honek DBHko 1. mailako
bi ikasle taldek egindako testu-ekoizpenen azterketaren
emaitzak aurkezten ditu, hausnarketa
metalinguistikoak hizkuntzen ikaskuntza
eta idatzizko adierazpena zenbateraino hobe ditzakeen
egiaztatzeko. Metodologia kualitatiboa
erabili da, eta ikerketa-ekintza izan du oinarri. Bi
motatako ekoizpenak aztertu dira: batetik, zirriborroak,
berrikuspenak eta gutun ...
[++]
Azterlan honek DBHko 1. mailako
bi ikasle taldek egindako testu-ekoizpenen azterketaren
emaitzak aurkezten ditu, hausnarketa
metalinguistikoak hizkuntzen ikaskuntza
eta idatzizko adierazpena zenbateraino hobe ditzakeen
egiaztatzeko. Metodologia kualitatiboa
erabili da, eta ikerketa-ekintza izan du oinarri. Bi
motatako ekoizpenak aztertu dira: batetik, zirriborroak,
berrikuspenak eta gutunak, non ikasleek
aztertu nahi diren ezagutza gramatikalak
erabiltzen baitituzte; eta, bestetik, sintesi-dokumentuak
eta txostenak, non ikasleek erabilitako
elementu gramatikalei buruz hausnartzen baitute.
Ateratako ondorioei esker, esan daiteke sintesi-
dokumentuek eta txostenek hausnarketa
metalinguistikoa sustatzen dutela, eta hizkuntzak
nola funtzionatzen duen ulertzea, berriz, ez
doala beti lotuta metahizkuntza menderatzearekin.
Gainera, ikusi dugu hizkuntzak alderatzeak
haien ikaskuntza errazten duela eta irakasleek
funtsezko zeregina dutela hausnarketa metalinguistikoaren
garapenean.Azterlan honek DBHko 1. mailako
bi ikasle taldek egindako testu-ekoizpenen azterketaren
emaitzak aurkezten ditu, hausnarketa
metalinguistikoak hizkuntzen ikaskuntza
eta idatzizko adierazpena zenbateraino hobe ditzakeen
egiaztatzeko. Metodologia kualitatiboa
erabili da, eta ikerketa-ekintza izan du oinarri. Bi
motatako ekoizpenak aztertu dira: batetik, zirriborroak,
berrikuspenak eta gutunak, non ikasleek
aztertu nahi diren ezagutza gramatikalak
erabiltzen baitituzte; eta, bestetik, sintesi-dokumentuak
eta txostenak, non ikasleek erabilitako
elementu gramatikalei buruz hausnartzen baitute.
Ateratako ondorioei esker, esan daiteke sintesi-
dokumentuek eta txostenek hausnarketa
metalinguistikoa sustatzen dutela, eta hizkuntzak
nola funtzionatzen duen ulertzea, berriz, ez
doala beti lotuta metahizkuntza menderatzearekin.
Gainera, ikusi dugu hizkuntzak alderatzeak
haien ikaskuntza errazten duela eta irakasleek
funtsezko zeregina dutela hausnarketa metalinguistikoaren
garapenean. [--]
This study reports the results of
the analysis of two groups of 1st of ESO students’
textual productions to examine to what
extent metalinguistic awareness can improve
language learning and written expression. The
methodology we have used is qualitative and
responds to action research. The productions
analysed are of two types: drafts, revisions,
and letters, in which the students use the ...
[++]
This study reports the results of
the analysis of two groups of 1st of ESO students’
textual productions to examine to what
extent metalinguistic awareness can improve
language learning and written expression. The
methodology we have used is qualitative and
responds to action research. The productions
analysed are of two types: drafts, revisions,
and letters, in which the students use the
grammatical elements under study; and summary
documents and reports, in which they reflect
on the grammatical elements they have
used. The conclusions obtained enable us to
affirm that the summary documents and the
reports promote metalinguistic awareness and
that understanding how language works is not
always related to a mastery of metalanguage.
These results also indicate that the contrast
between languages favours their learning and
that teachers play a fundamental role in the
development of learners’ metalinguistic competence. [--]
Materias
Secuencias didácticas de gramática,
Reflexión metalingüística,
Contraste interlingüístico,
Enseñanza y uso de la gramática,
Aprendizaje de lenguas,
Gramatikako sekuentzia didaktikoak,
Hausnarketa metalinguistikoa,
Alderaketa interlinguistikoa,
Gramatikaren irakaskuntza eta erabilera,
Hizkuntzen ikaskuntza,
Didactic grammar sequences,
Metalinguistic awareness,
Interlinguistic contrast,
Grammar instruction and use,
Language learning
Editor
Universidad Pública de Navarra / Nafarroako Unibertsitate Publikoa
Publicado en
HUARTE DE SAN JUAN. Filología y Didáctica de la Lengua N. 23 / Filologia eta Hizkuntzaren Didaktika 23 Z. Pamplona: Universidad Pública de Navarra / Nafarroako Unibertsitate Publikoa, 2023. Págs. 37-63