Vega Sombría, Santiago2023-07-042023-07-0420232341-0809 (Electronic)10.48035/rhsj-gh.30.6https://academica-e.unavarra.es/handle/2454/45747Las transformaciones económicas y sociales que vivió España durante los años sesenta se vieron acompañadas por cierta evolución de la dictadura franquista que modernizó sus mecanismos represivos, 'civilizó' su justicia, pues la persecución del movimiento obrero y estudiantil pasó de la jurisdicción militar a la civil, desempeñada por el Tribunal de Orden Público. Pero en las comisarías se mantenían las prácticas violentas y las torturas que habían sido la norma desde la sublevación militar del 17 de julio en Melilla. En las cárceles, las presas y presos políticos continuaban luchando frente a la coerción política y religiosa del franquismo. Cualquier ámbito de la vida cotidiana penitenciaria era una oportunidad y se aprovechaba con el objetivo de combatir a la dictadura. Pequeñas y grandes luchas por la mejora de la alimentación, las condiciones higiénicas, las comunicaciones con los familiares, recibir prensa o no asistir a la misa obligatoria.Espainiak hirurogeiko hamarkadan izan zituen eraldaketa ekonomiko eta sozialek eboluzioa eragin zuten diktadura frankistan. Frankismoak, besteak beste, errepresio mekanismoak modernizatu zituen eta bere justizia 'zibilizatu' zuen; izan ere, langileen eta ikasleen mugimenduen kontrako jazarpena jurisdikzio militarretik zibilera pasatu zuen, hau da, Ordena Publikoaren Auzitegira. Hala ere, komisarietan bortxazko ekintzak eta torturak egiten jarraitu zuten, uztailaren 17an Melillako altxamendu militarra ezkero ohikoa zen moduan. Kartzeletan, preso politikoek borrokan jarraitu zuten frankismoaren hertsadura politiko eta erlijiosoaren aurka. Kartzelako eguneroko bizitzako edozein arlo borrokarako aukera bat zen, eta diktadurari aurre egiteko erabiltzen zuten. Borroka txiki eta handiak ziren, elikadura, higiene baldintzak eta senideekin izan zitzaketen harremanak hobetzekoak, prentsa jasotzeko eskubidearen aldekoak edo mezara derrigorrez joan beharraren kontrakoak.The economic and social transformations undergone by Spain in the 1960s were accompanied by a certain evolution of the Franco dictatorship, which modernised its repressive mechanisms and made its justice system more 'civilised' by shifting the persecution of the worker and student movement from military to civil courts, in the form of the Public Order Tribunal. However, police stations saw a continuation of the violent practices and torture that had been the norm since the military uprising of 17 July in Melilla. In prisons, male and female political inmates continued to struggle against the political and religious coercion exerted by Francoism. Any walk of daily prison life provided them with an opportunity to fight the Dictatorship and was taken advantage of: minor and major struggles aimed at improving food, hygienic conditions, communication with family members, the right to receive the press or not to attend obligatory Mass.application/pdfspaLicencia Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 InternationalPrisiónFranquismoLuchaHuelga de hambreMilitanciaEspetxeaFrankismoaBorrokaGose grebaMilitantziaPrisonFrancoismStruggleHunger strikeMilitancyLucha hasta el final. Las cárceles del tardofranquismoAmaierara arteko borroka. Frankismo berantiarreko kartzelakFight until the end. The prisons of late Francoisminfo:eu-repo/semantics/articleinfo:eu-repo/semantics/openAccessAcceso abierto / Sarbide irekia