Lapurtera klasikoaren oinarriez: E. Materraren 'Doctrina christianaren' iturriak

Abstract

Lan honetan Esteve Materraren Doctrina christiana lanaren lehenengo bi edizioen (1617, 1623) iturriak ditugu aztergai. Kontrarreforma-sasoian Lapurdiko irakurleentzat argitaratutako lehenengo dotrina izan zen Materrarena, eta oraintsu arte galdutzat jotzen zen lehenengo edizioaren ale bat aurkitzeak ikuspegi berria ekarri du egileaz eta obraz. Bada, XVI. eta XVII. mendeetan Europan argitaratutako hainbat katixima aztertu eta Materra-renarekin erkatu ondoren, argudioak bildu ditugu proposatzeko azken horren iturri direla Roberto Bellarmino italiarraren lanak. Hemen aurkezten den obren arteko konparazio sistematikoak bidea ematen du baieztatzeko Materrak Bellarminoren lanak baliatu eta egokitu zituela, eta argia dakar, beraz, lapur-tera klasikoaren obra aitzindariaren sortze-prozesuaz.

In this paper we analyze the sources of the first two editions of Esteve Materra’s Doctrina christiana. Materra’s doctrine was the first catechism published in Labourd during the Counter-Reformation, and the recent discovery of a copy of the first edition has brought new information on the author and his work. After having analyzed and compared several catechisms published in Europe in the 16th and 17th centuries, we have arguments to propose that the main source were the works of the Italian Roberto Bellarmino. The comparisons presented here show that Materra used and adapted Bellarmino’s books, which shed light on the creation process of the precursor of Labourdin literature.