De las provincias vasco-navarras a Chihuahua: inmigración, vínculos con la tierra natal y participación política (siglo XVIII)

Abstract

El presente texto busca contribuir, desde una villa del septentrión novohispano, al estudio de la participación política de naturales de Álava, Gipuzkoa, Navarra y Bizkaia en los oficios de la administración municipal y en algunos de los otros cuerpos que operaban en aquella villa. Entendiéndoles como migrantes, se atenderán los vínculos que hicieron con el lugar que eligieron para vivir y también se buscará dar cuenta de aquellos que mantuvieron con la tierra que los vio nacer. La investigación conjunta fuentes conservadas en dos archivos de la actual Ciudad de Chihuahua, México (el Histórico Municipal y el Histórico del Arzobispado) con acervos de la península ibérica que fue posible consultar en línea y bases de datos genealógicos. Y más que ofertar conclusiones acabadas, abre camino hacia búsquedas futuras.

Araba, Gipuzkoa, Nafarroa eta Bizkaiko zenbait migrantek Espainia Berriko iparraldeko hiri batean izandako parte-hartze politikoa argitu nahi du testu honek, Chihuahuako hiriko administrazioko eta beste kidego batzuetako ofizio batzuetan izandakoa hain zuzen ere. Migratzaile ziren aldetik, aukeratu zuten bizilekuarekin zer-nolako loturak finkatu zituzten azaltzen da hemen, bai eta sortu ziren lurrarekin mantendu zituztenak ere. Ikerketarako erabili diren iturrietako batzuk Chihuahuako hiriko (Mexiko) gaur egungo bi artxibategitakoak dira, on line kontsultatzeko modukoak, hain zuzen Iberiar penintsulako ondarea gordetzen duten bi artxibategitakoak (Chihuahuako Udal Artxibategi Historikoa eta Artzapezpikutzaren Artxibategi Historikoa); beste iturri batzuk, berriz, datu base genealogikoetakoak dira. Ikerketa honek, ondorio itxiak proposatu beharrean, ikerketa-bide berriak zabaldu nahi ditu etorkizunerako.

This paper aims to contribute to the study of Alava, Gipuzkoa, Navarre and Biscay native’s political participation in a northern villa of New Spain; in the municipal council as well as in other corporations operating in town. Understanding them as migrants, both the linkages with the country they chose to live in and those with the place where they were born will be analysed. This research is based on primary sources from the Municipal Archive and the Archiepiscopal Archive of Chihuahua, in Mexico; archives in Spain consulted by the PARES website and genealogical databases. Instead of offering closed conclusions, this work aims to encourage future investigations.