Publication:
An introduction to Basque aspiration: the contribution of onomastics

Consultable a partir de

Date

2016

Director

Publisher

Gobierno de Navarra. Institución Príncipe de Viana
Acceso abierto / Sarbide irekia
Artículo / Artikulua
Versión publicada / Argitaratu den bertsioa

Project identifier

Abstract

En este artículo los autores muestran en primer lugar cuáles son las posiciones en las que la aspiración puede aparecer, dentro de la palabra, en euskera. A continuación explican a qué restricciones está sujeto dicho sonido y, tras mencionar la opinión del contado número de lingüistas para quienes no es etimológico y dar por establecido el carácter no adventicio del mismo, hacen un listado de las fuentes de las que procede. Posteriormente, hablan de su pérdida y examinan primero en qué medida la toponimia mayor alavesa medieval rica en hs está de acuerdo o en desacuerdo con los datos actuales, y después con lo dicho por los distintos autores. Se toman en cuenta, igualmente, algunos topónimos riojanos y guipuzcoanos históricos provistos del grafema . Finalmente, como conclusión, se cita la posibilidad de englobar la mayoría de las evoluciones que convergen en la aspiración vasca en un mismo y único fenómeno, y se menciona la importancia de la utilización de los datos onomásticos, dialectales y tipológicos para el estudio de nuestra lengua.


Lan honetan egileek, lehenik, euskal aspirazioa hitzaren esparruan zein lekunetan ager daitekeen erakusten dute. Ondoren, aipatu soinuak dituen murrizketak azaltzen dituzte eta, euskararen hasperena etimologikoa ez dela uste duten hizkuntzalari bakanen iritziak eman eta gero, hasperenaren iturriak zerrendatzen dituzte. Jarraian aspirazioaren galeraz hitz egiten dute, eta h franko erakusten dituen Arabako Erdi Aroko toponimia nagusia egungo erabilerarekin eta autoreek esan dutenarekin zer neurritan datorren bat aztertzen dute. Aintzat hartzen dira, orobat, duten Errioxako eta Gipuzkoako zenbait leku izen zahar. Azkenik, ondoriotako, aspiraziora daramaten bilakaera guztiak gertakari bakartzat hartzeko dagoen aukera aipatzen da, eta gure hizkuntzaren ikerketarako onomastika, dialektologia eta tipologia datuen azterketak duen garrantzia nabarmentzen.


In this article the authors first of all show the positions in which aspiration can appear within the word in Basque. Hereafter they explain which restrictions this sound is subject to and, after touching on the views of the few linguists for whom aspiration is not etymological and considering its non-random character as established, they make a list of the sources aspiration comes from. Subsequently they discuss its loss and consider to what extent the major Alavese toponymy, which is rich in hs, agrees or disagrees with the current data and with the various authors’ claims. A number of historical toponyms from Gipuzkoa and La Rioja that bear the grapheme are likewise taken into consideration. Finally, as a conclusion, the possibility is referred to of encompassing most of the developments that converge in aspiration in Basque into one and only phenomenon, as well as pointing out the importance of the use of onomastic, dialectal and typological data for the study of our language.

Keywords

Aspiración, Desaspiración, Toponimia vasca, Fonología, Tipología, Historia de la lengua vasca, Hasperena, Hasperena galtzea, Euskal toponimia, Fonologia, Tipologia, Euskararen historia, Aspiration, Deaspiration, Basque toponymy, Phonology, Typology, History of the Basque language

Department

Filología y Didáctica de la Lengua / Filologia eta Hizkuntzaren Didaktika

Faculty/School

Degree

Doctorate program

Editor version

Funding entities

Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)

Los documentos de Academica-e están protegidos por derechos de autor con todos los derechos reservados, a no ser que se indique lo contrario.